Ngày 8.10, HĐND TP.HCM khoá IX khai mạc kỳ họp thứ 10 (bất thường) để thông qua nhiều vấn đề quan trọng, trong đó có chủ trương đầu tư dự án công nhóm A với công trình Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch.

Theo Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm, các đề án trong kỳ họp này, đặc biệt là dự án nhà hát, rất quan trọng cho sự phát triển, nâng cao đời sống người dân thành phố. Bà khẳng định đây là dự án có tầm vóc thế kỷ, được người dân thành phố chờ đợi từ lâu nên đề nghị các đại biểu cân nhắc.

Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm phát biểu khai mạc kỳ họp bất thường. Ảnh: Lê Nam

Ông Lê Thanh Liêm, Phó chủ tịch UBND TP.HCM cho biết, dự án với kinh phí dự kiến 1.508 tỷ đồng lấy từ nguồn thu bán đấu giá khu đất 23 Lê Duẩn (quận 1), triển khai tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2). Nhà hát có quy mô 1.700 chỗ, gồm hai khán phòng lớn và nhỏ. Thời gian thực hiện trong giai đoạn 2018-2022, chủ đầu tư là Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình thuộc Sở Văn hóa - Thể thao.

Phó chủ tịch thành phố cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án này, bởi TP.HCM là đô thị văn minh, hiện đại, là đầu mối giao lưu kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật và nhiều giá trị khác nên rất cần một công trình văn hóa xứng tầm.

Trước đây vào thời Pháp thuộc, TP.HCM có ba nhà hát, gồm nhà hát Opera (nay là Nhà hát Thành phố), nhà hát Phiharmonie (nay là Kho bạc thành phố) và Nhạc viện thành phố. Hiện, chỉ Nhà hát thành phố còn giá trị của một nhà hát đúng nghĩa, các cơ sở khác xây dựng sau giải phóng như Hòa Bình, Bến Thành đã xuống cấp cũng như không đạt tiêu chuẩn tổ chức các buổi diễn quốc tế.

Ngoài ra, theo ông Liêm, dự án còn góp phần nâng cao trình độ hưởng thụ văn hóa của người dân thành phố trong bối cảnh hội nhập; đồng thời bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, giá trị mang nét đặc trung.

Báo cáo thẩm tra tờ trình này, ông Nguyễn Văn Dũng (Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP.HCM) lưu ý, nhà hát phải có thiết kế độc đáo, khu cây xanh liền kề, thiết kế phải đạt chuẩn quốc tế để thu hút khách du lịch. "UBND thành phố cần chọn nhà thầu có năng lực và tránh lãng phí khi xây dựng", ông Dũng nói.

Nghệ sĩ mong chờ nhà hát, đại biểu băn khoăn

Thảo luận tại nghị trường, Nhạc trưởng Trần Vương Thạch (Giám đốc Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch) nhìn nhận, thành phố đang thiếu nhà hát, từ trung tâm đến các quận huyện. Các nhà hát hiện có đã cũ, quy mô nhỏ hoặc xuống cấp, không đủ phục vụ chương trình nghệ thuật tầm cỡ. 

Theo ông Thạch, nhà hát là điều kiện tiên quyết để xây dựng môi trường văn hóa và thiết chế văn hóa thành phố. Nếu có nhà hát đúng chuẩn, Việt Nam có thể thu hút các đoàn nghệ thuật giao hưởng lớn trên thế giới.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Quế Trân bày tỏ sự vui mừng với dự án được triển khai tại TP.HCM, chờ mong có nơi xứng tầm để thỏa mãn sự sáng tạo, cống hiến của nghệ sĩ. Trước ý kiến của ông Phan Nguyễn Như Khuê (Phó trưởng đoàn ĐBQH TP HCM) về việc xây nhà hát cải lương sau nhà hát giao hưởng, bà Trân nói đây là điều kiện tốt để phát triển và gìn giữ bộ môn nghệ thuật này trong bối cảnh hiện tại.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Quế Trân tại hội nghị. Ảnh: Mạnh Tùng

Ủng hộ chủ trương đầu tư dự án nhà hát Giao hưởng, nhạc và vũ kịch, song bà Thi Thị Tuyết Nhung (Trưởng ban Văn hóa - Xã hội HĐND TP.HCM) e ngại về tính kết nối không gian của nhà hát với Khu đô thị Thủ Thiêm và trung tâm thành phố.

Còn bà Võ Thị Ngọc Thúy băn khoăn về mối tương quan giữa quy mô hai khán phòng 1.200 và 500 chỗ cùng công năng của nhà hát. Nếu nhà hát hướng đến mục tiêu văn hóa, xã hội thì kiến trúc và mỹ thuật là quan trọng nhất. Còn xét tác động phát triển của du lịch, giá trị kinh tế, bà cho rằng cần đặt câu hỏi "Nhà hát Hòa Bình 1.300 chỗ và Nhà hát Thành phố 400 chỗ đã sử dụng hết công suất hay chưa, nhà hát mới có điểm gì khác?".

Xét mục tiêu tổ chức liên hoan quốc tế, bà Thúy cho rằng, số ghế ngồi chưa đủ, khuôn viên cây xanh cũng cần tính đến là nơi triển lãm các giá trị nghệ thuật. Còn về giá trị sử dụng, đại biểu này đặt vấn đề: "Thành phố đã khảo sát thị trường để biết được nhu cầu nhạc giao hưởng, vũ kịch của khán giả ra sao? Nhà hát sử dụng đa năng hay chỉ dành cho giao hưởng, vũ kịch? Nếu đa năng thì chỗ ngồi trên liệu có đủ đáp ứng?".

Về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thanh Thuý (Phó giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao TP.HCM) cho hay, nhà hát sẽ được xây dựng theo hướng nghệ thuật hàn lâm, không theo hướng đa năng nhưng có thể dùng để biểu diễn nhiều môn nghệ thuật khác.

Điều còn băn khoăn là nhà hát tạo điều kiện để nhiều người dân tiếp cận được các bộ môn nghệ thuật, đào tạo được lực lượng nghệ sĩ phục vụ người dân khi nhà hát hoàn thành.

TP.HCM triển khai các nghị quyết còn chậm

Báo cáo với HĐND, Chủ tịch UBND Nguyễn Thành Phong cho biết, Nghị quyết 54 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM có ý nghĩa quan trọng với sự phát triển của thành phố (gồm 18 nội dụng thuộc 5 nhóm lĩnh vực sẽ tạo động lực mới, giải phóng các tiềm năng, tháo gỡ các điểm nghẽn). 

Đến nay, UBND thành phố đã trình và được HĐND thông qua 8 nội dung về mức thu nhập chuyên gia, nhà khoa học; chi thu nhập thêm cho cán bộ, công chức, viên chức; thu phí sử dụng tạm lòng đường để đỗ ôtô; thu phí bảo vệ môi trường với nước thải công nghiệp...

Việc triển khai các nghị quyết được thông qua đã mang lại một số kết quả tích cực, song ông Phong nhìn nhận hiệu quả kinh tế - xã hội còn khiêm tốn, chậm so với dự kiến.

"Như nghị quyết chi thu nhập thêm cho cán bộ, công chức, hiện mới hoàn chỉnh xong tiêu chí đánh giá. Đề án ủy quyền mới lấy xong ý kiến của 11 bộ ngành Trung ương", ông Phong thông báo.

Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM Phạm Thành Kiên giải trình một số vấn đề liên quan các dự án công nghiệp. Ảnh: Mạnh Tùng

Theo ông Phong, nguyên nhân của sự chậm trễ là các nghị quyết mới được triển khai trong thời gian ngắn, cần có thời gian để phát huy hiệu quả thực tế. Một số nội dung có ý kiến khác nhau giữa các bộ ngành, một số vấn đề mới, phức tạp, có tác động lớn, lâu dài nên khi triển khai cần có thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi quyết định.

Trong thời gian tới, Chủ tịch TP.HCM nhấn mạnh sẽ tập trung thực hiện đúng tiến độ các nghị quyết đã được HĐND thông qua, hoàn chỉnh các đề án còn lại. Thành phố cũng sẽ đẩy nhanh việc cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, hoàn thành thu ngân sách nhà nước năm 2018, sắp xếp nhà đất của các cơ quan Trung ương trên địa bàn để có cơ sở đề xuất thưởng vượt thu, bổ sung có mục tiêu từ ngân sách Trung ương.

"Thành phố sẽ mời các chuyên gia đầu ngành trên các lĩnh vực theo các chính sách thu hút đã được HĐND thông qua để nghiên cứu, đề xuất tranh thủ tối đa cơ chế, chính sách mới, vượt trội hơn theo quy định pháp luật hiện nay và phù hợp với đặc thù của một đô thị đặc biệt mà Nghị quyết 54 cho phép để có sự bứt phá", ông Phong nói thêm.

Kỳ họp HĐND bất thường lần này còn thảo luận xoay quanh báo cáo của UBND TP.HCM về việc huy động các nguồn lực để đầu tư cơ sở hạ tầng phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2018-2022; sắp xếp các cơ quan, Ban quản lý dự án của thành phố, quận huyện; Ban quản lý đầu tư các khu đô thị; Ban quản lý đầu tư các dự án ODA.

HĐND đã thống nhất các nghị quyết về kích cầu đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ; xem xét quyết định phân cấp ủy quyền; quyết định bán đấu giá tài sản trên đất chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên địa bàn thành phố; quyết định việc thực hiện đề án chương trình Sữa học đường giai đoạn 2018 - 2020 trên địa bàn.

Mạnh Tùng